درباره امامزاده

عالم دانشمند و زاهد، حضرت امامزاده جعفر(ع) که صحن و سرای زیبا و مطهرش هرروزه در شهر پیشوا منزلگه هزاران عاشق دل‌سوخته به خاندان عصمت و طهارت است، بنا برنوشته کتب انساب یکی از فرزندان بلافصل حضرت امام موسی کاظم (ع)است. 

حضرت امامزاده جعفر (ع) که وی را جوادی و اولاد او را جوادیون و شجریون نیز می‌خوانند پس از رشد و نمو در خاندان پاک و مطهر محمدی و کسب فیوضات معنوی، به یاری برادر بزرگوارش حضرت علی بن موسی‌الرضا (ع) پرداخت و پس‌ازآنکه حضرت امام رضا (ع) دعوت مأمون الرشید را پذیرفت و از مدینه راهی شهر طوس شد، وی نیز همانند آن حضرت با کاروانی به سرپرستی خود و با حضور فرزندان و فرزند زادگان حضرت امام موسی کاظم (ع) همچون ابراهیم و ابوالجواد (ع) از بغداد رو به ولایت خراسان نهادند.

آن حضرت و دیگر همراهان هنگامی‌که به ناحیه ساوجبلاغ رسیدند پس از درگیری با دشمنان (سپاهیان مأمون)، حسن بن موسی الکاظم (ع) شهید شد و به بعضی دیگر از همراهان آن حضرت جراحاتی وارد شد پس‌ازاین پیکار با فرارسیدن شب، همگی در اطراف این منطقه پراکنده شدند، اما حضرت جعفر بن موسی الکاظم (ع) که در منطقه ساوجبلاغ در حین دفاع مجروح گردیده بود در توابع ورامین به موضع سناردک، در منزل جلال‌الدین نام براثر شدت جراحات وارده در تاریخ 15 جمادی‌الثانی سال 217 هجری قمری به شهادت رسیدند و در گورستان محل، دفن گردیدند.

تاریخ و معماری بنای آستان مقدس امامزاده جعفر (ع)

بنای مجلل و باشکوه امامزاده جعفر بن موسی الکاظم (ع) در زمان سلطنت طهماسب صفوی ساخته‌شده است و محراب داخلی حرم در قسمت جنوب بنای بقعه قرار دارد و ازاره داخلی مقبره تا ارتفاع 5/1متری با کاشی‌های معرق فیروزه‌ای، مشکی زرد و سفید بر زمینه لاجوردی با نقوش تزیینی اسلامی مزین شده و در اواخر دوران پهلوی بالای ازاره داخل حرم و گنبد نیز تماماً آیینه‌کاری شده است. ضریح متبرک این مقبره در وسط گنبد خانه‌بر روی پایه‌ای 30 سانتیمتری از سنگ مرمر سبز قرار دارد و از جنس طلا و نقره می‌باشد که هنر میناکاری تزیین‌شده و کتیبه‌های آن با خط ثلث و نستعلیق نوشته و در سال 1371 هجری شمسی ساخته و نصب گردیده است.

در پایان کتیبه‌ای که روی درب ضریح سابق مرقد مطهر موجود است تاریخ سال 903 هجری حک گردیده و در پایان کتیبه داخل حرم که به خط ثلث می‌باشد نام شاه‌طهماسب صفوی و تاریخ 903 حک‌شده است و این بقعه در سال 21/08/1317 توسط میراث فرهنگی به ثبت آثار ملی به شماره 319 رسیده است.

گنبد این بنای مجلل که ازجمله آثار ارزشمند معماری مذهبی ایران است دارای 21متر ارتفاع و 5/9متر قطر می‌باشد که به شیوه دو پوش ساخته‌شده و فاصله بین پوش اول و دوم آن 7 متر است و بر روی پایه شانزده ضلعی با هشت پنجره می‌باشد که چهار پنجره آن دارای شیشه‌رنگی است، کاشی‌های فیروزه‌ای قسمت خارجی گنبد با نقوش هندسی و کتیبه‌هایی به خط ثلث و نستعلیق و کوفی بنایی تزیین گردیده است و علاوه بر جنبه تزیینی دارای نقش عایق برای حفاظت از برف و باران می‌باشد که در سال 1354 توسط سازمان ملی حفاظت آثار باستانی مرمت و تعمیر گردیده است. ایوان زیبای غربی این آستان مقدس در سال 1227 هجری قمری با دستور فتحعلی شاه قاجار هنگام تعمیرات بنا اضافه گردید که ابعاد آن 7×20/8 متر می‌باشد و کف و ازاره آن تا ارتفاع 80/1 متری، در سال‌های اخیر با کاشی‌کاری پوشانده شده و پوشش سطح ایوان به‌وسیله گچ، سفیدکاری و یزدی بندی در قسمت طاق به‌صورت رسمی بندی و آیینه‌کاری تزیین گردیده است.

طاق ایوان به شکل جناغی ساخته‌شده و از پاکار قوس طاق، کتیبه‌ای به خط نستعلیق سفید بر روی 50 لوح و 450 قطعه کاشی لاجوردی وجود دارد که مشتمل بر 25 بیت شعر از فتحعلی خان صبا می‌باشد که هر مصرع آن درون کادری مشخص نوشته‌شده و فواصل بین کادرها را با کاشی‌های زرد و سبز و طرح‌های گل و برگ پرکرده‌اند بر روی آخرین کاشی از کاشی‌های مذکور که از نوع کاشی خشتی زمان قاجاریه است تاریخ تعمیر بنا به سال 1227 هجری قمری حک‌شده است. هرچند که بنای بقعه امامزاده جعفر (ع) در زمان شاه‌طهماسب صفوی ساخته‌شده و بعدها در زمان قاجاریه، به دستور فتحعلی شاه قاجار تعمیر و ایوان اصلی آن در ضلع شرقی بقعه احداث گردید و در دوران پهلوی تعمیر گنبد، آیینه‌کاری داخل حرم و دیگر تزیینات داخلی و خارجی این آستان مقدس انجام شد تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی مساحت کل باقیمانده در زمان گذشته 300 مترمربع می‌باشد و مساحت کل صحن و سرا به مساحت 7000 مترمربع بوده ولی پس از پیروزی انقلاب به زعامت مرجع عالی‌قدر اسلام حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری طرح توسعه آستان مقدس در غالب تهیه طرح جامع پیش‌بینی 60 هزار مترمربع طراحی‌شده که در اطراف حرم مطهر احداث 11 رواق و یک ایوان قرینه و سه شبستان به نام‌های حسینیه شهدا، مصلی، تالار قران به مساحت 11 هزار مترمربع در فاز یک طرح جامع به تائید دفتر فنی سازمان اوقاف و امور خیریه رسیده و در شرق صحن، درب ورودی با در گلدسته به ارتفاع 22 متر با سر درب کاشی‌کاری که در پیشانی درب ورودی با کاشی نوشته است که به بارگاه حضرت جعفر بن موسی الکاظم (ع) مبدأ قیام 15 خرداد 42 خوش‌آمدید و در دو طرف درب شمال ساختمان اداری به مساحت 300 مترمربع و طبقه دوم به مساحت 380 مترمربع سالن و مخزن کتابخانه استان مبارک قرارگرفته و در قسمت جنوبی درب ورودی خدمات به زائرین محترم و طبقه دوم، زائرسرا احداث‌شده است.

منبع:http://jafarebnemusa.ir